Diagnostyka w rehabilitacji i masażu

Diagnostyka – nauka zajmująca się szukaniem schorzenia/choroby/uszkodzenia. Sklada się na badanie podmiotowe, przedmiotowe oraz dodatkowe badania. Badanie podmiotowe to inaczej mówiąc wywiad z pacjentem, który ma na celu zebranie ogólnych informacji o pacjencie m.in.: wywiad środowiskowy, wywiad rodzinny, choroby/urazy przebyte oraz obecne, ogólny stan samopoczucia. Badanie przedmiotowe składa się z formy oglądowej, manualnej (dotykanie).

Niezwykle istotną role w szeroko rozumianej rehabilitacji jest dokładna diagnostyka, czyli znalezienie przyczyny bólu lub choroby. Ból nie zawsze jest oznaką problemu w danym miejscu. Poprzez dokładne zdiagnozowanie problemu pacjenta jesteśmy w stanie prawidłowo ułożyć plan terapii oraz dobrać odpowiednie zabiegii terapeutyczne. Prawidłowo zdiagnozowany problem jest rzeczą pierwszorzędną w trakcie leczenia i zwiększa szanse na powodzenie podjętej terapii. Celem fizjoterapii jest usuwanie róznego rodzaju dolegliwości, przywracanie sprawności oraz zapobieganie postępowi i nawrotom choroby. Istnieje wiele form rehabilitacji; jedną z nich jest masaż. Jest kilka rodzajów masaży np. klasyczny, tkanek głebokich, sportowy, relaksacyjny. W zależności od danego schorzenia fizjoterapeuta wybiera najskuteczniejszą formę masażu.

Jedną z nowocześniejszych metod terapii jest leczenie falą uderzeniową (FU). Efektem mechanicznego działania fali uderzeniowej są gwałtowne zmiany ćisnień w tkankach, kawitacja oraz przepływy mikrostrumieniowe. Mechaniczne fale powodują mikrouszkodzenia tkanek, szczególnie tkanek ubogo unaczynionych lub beznaczyniowych. Czynniki te pobudzają procesy odbudowy tkanek, rozszerzenie naczyń krwionośnych oraz pobudzenie krążenia. Fala uderzeniowa ma dobre wyniki leczenia w entezopatiach ściegien i mięśni, czyli w popularno nazywach "zwyrodnieniach" i stanach przeciążeniowych oraz zapalnych. Fala uderzeniowa znajduję zastosowanie w przypadkach m.in.: "kolano skoczka", "kolano biegacza", "ostroga piętowa", "łokieć tenisisty" oraz "łokieć golfisty". Jedną z form fizjoterapii jest noszenie wkladek ortopedycznych. Jako ludzie jesteśmy stworzeni do chodzenia po miekkich podłożach jak ziemia, trawa czy piasek. Niestety nasz postęp cywilizacyjny uniemożliwił nam to i większość czasu chodzimy na podłodze lub twardym chodniku. Tak jak złe wyważenie opon i podwozia w samochodzie ma wpływ na układ kierowniczy, tak u nas złe ułożenie stopy i chodzenie po twardym podłozu ma wpływ na nasze nogi i może powodować różnego rodzaju przeciążenia. Złe ułożenie stopy powoduje przeciążenia i nienaturalne ułożenie stawu kolanowego jak i biodrowego, dodatkowo może wpływać na zmiany napięciowe w obrębie kręgosłupa lędźwiowego. W celu eleminacji musimy ustawić stopy w ich prawidłową pozycje na co mają duży wpływ odpowiednio dobrane i zmodyfikowane wkładki. Oczywiście wkładki są jednym z etapów korekcji postawy, równie ważna jest odpowiednio dobrana rehabilitacja oraz ćwiczenia wykonywane samodzielnie w domu. Wkładki pomagają w schorzeniach w obrębie stopy np. płaskostopie podłużne i poprzeczne, "halluksy", zapalenia ścięgna Achillesa, odciski czy modzele. Noszenie odpowiednio dobranych wkładek ma również zastosowanie przy schorzeniach w obrębie stawu kolanowego, biodrowego, gornego stawu skokowego, podudzia czy bolów w obrębie kręgosłupa.

Pomocą w rehabilitacji jest zaopatrzenie ortopedyczne typu ortezy, które można założyć zamiast gipsu po złamaniach lub pooperacyjnych zespoleniach mięśni czy ściegien. Również stosuje się stabilizatory stawów oraz nowoczesne systemy miękkiej kompresji strefowej, które znajdują zastosowanie w profilaktyce leczenia bólu i zapaleń mieśni czy stawów, przeciążeń mięśniowo-stawowych, niestabilności stawowej lub regeneracyjnie po zabiegach operacyjnych oraz jako pomoc dla sportowców. Wsparciem w kompleksowej rehabilitacji jest możliwość korzystania z dysku sensomotorycznego lub piłki rehabilitacyjnej, które wzmacniają mięśnie głebokie brzucha czy aparat więzadłowy stawów kończyń dolnych.

Współczesna fizjoterapia, dzięki dynamicznemu rozwojowi medycyny i nauk związanych z nauką o człowieku, znajduję się na bardzo wysokim poziomie. Rozwój ten przyczynił się do polepszenia świadczonych usług z rehabilitacji oraz usług medycznych. W wielu placówkach, głównie prywatnych systematycznie podnoszone są kwalifikacje zawodowe podczas kursów i szkoleń.

Długość rehabilitacji zależy od wielu czynników. Nie da się do końca przewidzieć postępu terapii. W wielu przypadkach choroba jest źle zdiagnozowana, więc głownym czynnikiem jest trafna diagnoza oraz dobry plan terapii. Jeśli diagnoza będzie trafna, a plan terapii dostosowany to kolejnymi ważnymi czynnikami określającymi długość terapii będzie jednostka chorobowa oraz stopień jej zaawansowania. Im bardziej złożone oraz zaawansowane schorzenie tym czas terapii będzie dłuższy. Kolejnym czynnikiem niezaleznym od pacjenta jest doświadczenie oraz kwalifikacje fizjoterapeuty. Na rynku jest wielu specjalistów, najważniejsze to znaleźć dobrego terapeute pod dane schorzenie. Fizjoterapeuci specjalizują się w kilku kierunkach m.in. ortopedycznych, neurologicznych, sportowych, pediatrycznych. Bardzo ważnym czynnikiem jest stosowanie zaleceń od fizjoterapeuty, czyli ćwiczenia do domu lub aktywność fizyczna. Równie ważnym czynnikiem jest profilaktyka, która ma za zadanie uchronić nas przed nawróceniem schorzenia. Odwiedź nasz gabinet masażu i rehabilitacji w Żukowie.

Autorzy: Paweł Kobierski, Kinga Kwiatkowska, Maria Mazurkiewicz, Michał Baryń