Czym tak właściwie jest prawidłowy rozwój? Są to zmiany fizyczne, psychiczne zachodzące w organizmie w odpowiedniej kolejności w ciągu całego życia. Musimy pamiętać że każdy z nas jest inny, a każde dziecko rozwija się w swoim tempie. Oczywiście są normy, które pomagają nam określić czy nasze pociechy „idą w prawidłowym kierunku”. Jednak nie bierzmy tego tak dosłownie i dokładnie terminowo.
Rodzice bardzo często chwalą się swoimi dziećmi. To że dziecko naszej sąsiadki już samodzielnie chodzi a ma 12 miesięcy, nie oznacza że z naszym dzieckiem jest coś nie tak bo ma 13 miesięcy a jeszcze ciągle trzyma się mebli i ciągle potyka. Każde dziecko ma swój czas. Bądźcie jednak dobrymi obserwatorami drodzy rodzice. Im więcej czasu spędzacie ze swoją pociechą tym łatwiej wejdzie Wam w krew ocenianie tego co jeszcze jest normą a co już patologią. Oczywiście w razie wątpliwości zalecamy wizytę u fizjoterapeuty, aby rozwiać wszelkie wątpliwości.
Aby Wam pomóc przybliżymy pierwszy rok życia. Jednak pamiętajcie dajcie swoim pociechom czas i margines błędu jeżeli chodzi o kolejne miesiace.
MIESIĄC 1:
Postawa ciała, wygląd: kończyny pulchne, pokryte fałdkami tłuszczu, rączki i nóżki zgięte we wszystkich stawach, dłonie zaciśnięte w piąstki, nie potrafi utrzymać szyi w pionie, duża nieproporcjonalna głowa, zaróżowiona skóra
Co potrafi: wydaje się, że nie reaguje na bodźce z zewnątrz, głównie śpi ( niedojrzałość kory mózgowej), okresy czuwania są krótkie, dziecko koncentruje się na zaspakajaniu podstawowych potrzeb, często odwraca się w kierunku światła, głośno płacze (bez łez) w celu wyrażania potrzeb, energicznie porusza kończynami
MIESIĄC 2:
Postawa ciała: leżąc na plecach prostuje nóżki i rączki, leżąc na brzuchu unosi tułów na chwilkę opierając się na łokciach, jest w stanie na krótko unieść głowę, stopy może mieć ustawione w rotacji wewnętrznej
Co portafi: odwraca się w stronę dźwięku, zaczyna reagować uśmiechem, uderza zawieszone przed nim zabawki, wkłada rączki do buzi, coraz chętniej poznaje świat i ogląda go z zaciekawieniem, zaczyna wydawać gardłowe dźwięki, dalej brak łez podczas płaczu
MIESIĄC 3:
Postawa ciała: trzyma sztywno głowę, nawet około 1 minuty utrzymuje tułów w wyproście na przedramionach
Co potrafi: zazwyczaj przypadkiem obraca się z boku na bok, reaguje śmiechem, rozpoznaje osoby głównie matkę, śledzi wzrokiem przedmiotym, podczas płaczu pojawiają się łzy, coraz mniej chce leżeć w łóżeczku
MIESIĄC 4:
Postawa ciała: trzyma prosto głowę, w leżeniu na brzuchu pewnie podpiera się na rączkach, podwaja swoją wagę urodzeniową, prostuje nóżki- stara się nimi odpychać
Co potrafi: gaworzy, łatwo odwzajemnia uśmiech, świadomie obraca się z boku na bok, wkłąda zabawki do ust, coraz bardziej interesuje się otoczeniem, reaguje na wołanie
MIESIĄC 5:
Postawa ciała: leży z wyprostowanymi nogami, ma większą kontrolę ruchów i są one bardziej celowane, w leżeniu na brzuchu podpiera się wysoko na rączkach robiąc tzw. fokę – przygotowanie do raczkowania
Co potrafi: w leżeniu na plecach opiera się stopami aby delikatnie unieść tułów ( tzw. mostek), przekłada zabawki z ręki do ręki, bez problemu przekręca się z pleców na brzuch, wkłada stopy do buzi, odróżnia nieznajome osoby
MIESIĄC 6:
Postawa ciała: podtrzymywane pod pachami pewnie stoi na nogach, w pozycji na brzuchu opiera się na dłoniach i kolanach unosząc tułów
Co potrafi: przemieszcza się za pomocą turlania, boi się nieznajomych twarzy, zaczepia rodziców i uśmiecha się do nich spontanicznie, naśladuje usłyszane dźwięki
MIESIĄC 7:
Postawa ciała: potrafi samodzielnie siedzieć chociaż jeszcze trochę niepewnie
Co potrafi: pojawiają się słowa dwusylabowe, uczy się pić z kubeczka, próbuje pełzać do tyłu, zmienia chwyt zabawek-> z całej piąstki na chwyt szczypcowy kciukiem i palcem wskazującym, reaguje na swoje imię
MIESIĄC 8:
Postawa ciała: pełza w pozycji na brzuchu, siedzi stabilniej, plecy ma bardziej wyprostowane, podczas siedzenia podpiera się rączkami z przodu ( tzw. pozycja trójnoga)
Co potrafi: reaguje na zakazy rodziców- „nie wolno”, pokazuje gestami czego chce, wypowiada dźwięki by zwrócić na siebie uwagę
MIESIĄC 9:
Postawa ciała: z pozycji siedzącej przechodzi do leżenia na brzuszku, raczkuje, czasem udaje mu się stanąć na szeroko rozstawionych nóżkach i przy meblu
Co potrafi: naśladuje otaczających go ludzi, okazuje uczucia ( głównie rodzicom), wyraźnie pokazuje swoje potrzeby
MIESIĄC 10:
Postawa ciała: pewnie wstaje przy meblach i próbuje poruszać się wzdłuż nich, stabilnie siedzi nawet na krześle,
Co potrafi: dużo gaworzy, aby zwrócić na siebie uwagę, szuka schowanej zabawki, podtrzymuje butelkę przy piciu, wchodzi w interakcje społeczne
MIESIĄC 11:
Postawa ciała: stoi samodzielnie, obraca się w siadzie, prowadzone za rączki chodzi w przód, szpotawe kolana (w tym wieku to norma)
Co potrafi: mówi 1-2 wyrazy, pije z kubeczka, je łyżeczką, stojąc schyla się po zabawkę, którą zrzuciło ( trzymając się mebla) ale z trudem podnosi się do stania spowrotem, inicjuje żarty, wyjmuje małe przedmioty z większych, uczy się imion domowników
MIESIĄC 12:
Postawa ciała: chodzi trzymane za jedną rączkę, ruchy ma coraz bardziej precyzyjne
Co potrafi: buduje wieżę z klocków, bez problemu utrzymuje równowagę w siadzie prostym, podczas czytania książeczki sam przewraca strony
Drodzy rodzice jednak musicie pamiętać że czas rozwoju każdego dziecka jest inny. Każde przechodzi przez kolejne etapy w swoim czasie, dlatego nie należy porównywać swoich dzieci do innych. Powyższe kryteria są tylko orientacyjne. Jednakże rozwój Waszych dzieci jest w dużej mierze zależny od Was. Dlatego spędzajcie z nimi dużo czasu, dostarczajcie wielu bodźców z zewnątrz oraz możliwości na „swoją” aktywność fizyczną. W tym okresie zabawa jest najlepszą formą nauki. Dajcie im czas oraz zrozumienie a na pewno Was zaskoczą.
mgr Kinga Kwiatkowska
